Για να μπορούμε να παραμείνουμε «δάσκαλοι»

του Λάζαρου Ασμή

Περίεργες μέρες διανύουμε. Ο κορωνοϊός έρχεται να ενσπείρει τον φόβο στην καθημερινότητα μας αλλά και η νεοφιλελεύθερη εξουσία καιροφυλακτεί για να εκμεταλλευτεί την κατάσταση ώστε να περάσει ό,τι προλάβει από τα σαρωτικά μέτρα που εδώ και χρόνια φαντασιώνεται. Η τηλεργασία επιβάλλεται, οι απαγορεύσεις συναθροίσεων είναι πλέον μια πραγματικότητα, η κυκλοφορία των ανθρώπων μπορεί πλέον εύκολα να περιοριστεί, η άκριτη καταστολή ακόμη και σε μαθητές τείνει να γίνει καθημερινότητα κλπ.

Μέσα σε όλα αυτά, βιώνουμε στην εκπαίδευση ανατροπές που διαλύουν το δημόσιο σχολείο με τακτικές επιδεικτικής αυταρχικότητας. Το υπουργείο αλλοίωσε την κατανομή των θέσεων στα πανεπιστήμια, απέκλεισε αναπληρωτές από τους πίνακες διορισμού για εγνωσμένο λάθος της τράπεζας που διαχειριζόταν  τα σχετικά παράβολα, στριμώχνει τους μαθητές σε 25άρια και πλέον τμήματα, χωρίς να έχει εξασφαλίσει το απαραίτητο προσωπικό καθαριότητας, επιβάλει την διάτρητη διαδικασία της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας….και έρχεται με μια ασύλληπτη ιδέα να χρησιμοποιήσει τους καθηγητές ως όργανο καταστολής των μαθητικών καταλήψεων και την κάμερα ως υποκατάστατο της δια ζώσης εκπαίδευσης.

Κάποιες από αυτές τις αντιεκπαιδευτικές ενέργειες είχαν σχεδιαστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση (αξιολόγηση, προσοντολόγιο κ.α.) και κάποιες είναι πρωτοτυπία της σημερινής κυβέρνησης. Αυτή, εκμεταλλευόμενη την απροσδόκητη πανδημία αλλά και τον προηγούμενο αυτοεξευτελισμό μιας δήθεν ανατρεπτικής αριστεράς, που ήρθε να γίνει αυτό που «έφτυνε», βρήκε την ευκαιρία να σαρώσει ό,τι βρει μπροστά της.

Σαφέστατα και υπάρχουν παθογένειες στο φαινόμενο των καταλήψεων, σαφέστατα υπάρχουν έκτακτες περιπτώσεις που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Όμως επίσης είναι μία από τις σπάνιες  περιπτώσεις που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το δίκιο των αιτημάτων των μαθητών μας και την προχειρότητα με την οποία το υπουργείο τους αντιμετωπίζει. Άλλωστε τα αιτήματα τους είναι και αιτήματα του εκπαιδευτικού κλάδου, αλλά μάλλον έμειναν οι μαθητές να τα διεκδικούν. Αυτό σαφέστατα επιδέχεται κριτικής αλλά το να  χρησιμοποιηθεί ο εκπαιδευτικός κλάδος ενάντια στο μαθητικό κίνημα είναι εντελώς διαφορετική κατεύθυνση από την πρέπουσα.

Γι’ αυτό το ζήτημα και για όλα τα υπόλοιπα  καλούμαστε, ως απλοί πολίτες που σεβόμαστε τον εαυτό μας και ως εκπαιδευτικοί που γαλουχούμε τους μαθητές μας στην κοινωνική πραγματικότητα, να πάρουμε θέση. Σε αυτή τη φάση ακριβώς ακούγεται από πολλά στόματα υπευθύνων ότι «άλλο η άποψη που έχουμε ως εκπαιδευτικοί και άλλο τι μας καλεί ο νόμος να υλοποιήσουμε». Ίσως αυτό  για κάποιους  είναι η αποδοχή του ασύμβατου της θέσης ευθύνης και του λειτουργήματος του εκπαιδευτικού, σε εποχές αυταρχικού παροξυσμού.  Αυτό όμως είναι προσωπική επιλογή. Για κάθε εκπαιδευτικό προέχει η συνειδητή ανάπτυξη του λειτουργήματός του και τίποτε άλλο.

Ακόμη χειρότερο, καλλιεργείται άμεσα η αντίληψη ότι ακόμη και οι σύλλογοι διδασκόντων δεν μπορούν να εκφράσουν άποψη που αντίκειται στο γράμμα του νόμου. Είναι μια αντίληψη αποθέωσης του γράμματος του νόμου που όμως αντιβαίνει στη βασική νομική αρχή που λέει ότι ένας νόμος νομιμοποιείται κυρίως από την κοινωνική του αποδοχή. Και εκεί που εμείς πρέπει να βάλουμε τα όρια για να υπερασπιστούμε αυτή την βασική αρχή, ερχόμαστε να γίνουμε το ανάχωμα μίας εξουσίας που απλά αντλεί την νομιμοποίησή της από ένα στρεβλό εκλογικό σύστημα και την συνεπικουρία των «μισθωμένων» της Μ.Μ.Ε. Θέλουν να μετατρέψουν τους συλλόγους διδασκόντων σε απλά όργανα ανάθεσης εκτέλεσης των αντιεκπαιδευτικών πράξεων της εκάστοτε κυβέρνησης.

Είναι η εποχή που ο καθείς από εμάς καλείται να κάνει την επιλογή του: θα παραμείνει εκπαιδευτικός, θα μετατραπεί σε επιστάτη του νέου αυταρχισμού ή τέλος θα ενταχθεί στην, συχνά πλειοψηφούσα, κατηγορία της ένοχης σιωπής. Θα ανεχτούμε να γίνουμε τα πειραματόζωα του αυταρχισμού;

Όπως και στην καθημερινότητα του κάθε πολίτη έτσι και στο σχολείο θέλουν «να γυρίσουν τον κόσμο ανάποδα». Όλοι μας πρέπει σε αυτή τη χρονική στιγμή να σηκώσουμε το ανάστημά μας. Τώρα που οι συνδικαλιστικές ηγεσίες (δεξιόθεν και δήθεν αριστερόθεν) σφυρίζουν αδιάφορα ή κραυγάζουν άστοχα απλά για να ακουστούν, ο καθένας από εμάς είναι χρήσιμος για ό,τι απέμεινε ως ελπίδα: Την ανατροπή από τα κάτω.

Κανένας εκπαιδευτικός:

·         να μην κάνει απεργοσπαστικού τύπου τηλεκπαίδευση ενάντια στις καταλήψεις των μαθητών..

·         να μην κάνει την τάξη του reality show με κάμερα στην τάξη

·         να υπερασπιστεί την αξία της δια ζώσης διδασκαλίας έναντι της τηλεκπαίδευσης. Δεν μπορεί το «μερεμέτι» να γίνει θεμέλιο της εκπαίδευσης

·         να μην συμμετέχει σε στημένες τηλεκλογικές διαδικασίες…

Για να μπορούν οι μαθητές να μας προσφωνούν «δάσκαλε» ας τους βοηθήσουμε να ξεπεράσουν τα ενοχικά σύνδρομα που η κοινωνία προσπαθεί να περάσει σε όλους  μας και ας τους δώσουμε να καταλάβουν ότι «όταν το άδικο γίνεται νόμος τότε η αντίσταση γίνεται καθήκον».